Tłumaczenia to stały element funkcjonowania w świecie międzynarodowym — niezależnie od tego, czy chodzi o sprawy osobiste, urzędowe, edukacyjne czy zawodowe. Wybór odpowiedniego rodzaju tłumaczenia jest bardzo ważny, bo wpływa na to, czy dokument zostanie właściwie odebrany przez odbiorcę. W praktyce najczęściej spotykamy się z dwoma typami tłumaczeń: zwykłym i poświadczonym, potocznie zwanymi przysięgłym. Czym się różnią i kiedy warto sięgnąć po któreś z nich?
Czym jest tłumaczenie zwykłe?
Tłumaczenie zwykłe obejmuje przekład tekstów, które nie wymagają poświadczenia przez tłumacza przysięgłego. Dotyczy to między innymi korespondencji, artykułów prasowych, ofert handlowych, tekstów reklamowych czy dokumentów wewnętrznych firmy. Tego typu tłumaczenia nie są składane w urzędach ani w sądach. Służą one głównie do codziennej komunikacji i celów informacyjnych.
Takie tłumaczenie może wykonać dowolna osoba znająca język obcy, choć oczywiście zaleca się korzystanie z usług profesjonalnych tłumaczy. Tłumaczenia zwykłe nie są opatrywane pieczęcią ani podpisem tłumacza przysięgłego, dlatego nie mają mocy urzędowej.
Na czym polega tłumaczenie poświadczone (przysięgłe)?
Tłumaczenie poświadczone (przysięgłe) wykonywane jest przez osobę posiadającą uprawnienia tłumacza przysięgłego nadane przez Ministra Sprawiedliwości. Taka osoba, aby została wpisana na oficjalną listę tłumaczy przysięgłych, musi zdać egzamin państwowy. Każdy tłumacz zaprzysiężony przez Ministra Sprawiedliwości posiada osobisty i niepowtarzalny numer tłumacza przysięgłego oraz indywidualną pieczęć, którą poświadcza wykonywany przez siebie przekład. Dzięki temu jego tłumaczenia mają moc prawną i są akceptowane przez sądy, urzędy oraz inne instytucje publiczne.
Każde tłumaczenie przysięgłe zawiera specjalną klauzulę, pieczęć oraz podpis tłumacza, który tym samym potwierdza zgodność przekładu z oryginałem lub przedstawioną kopią. Przykładowe dokumenty, które wymagają tłumaczenia poświadczonego to akty urodzenia, świadectwa, zaświadczenia lekarskie, dokumenty sądowe czy umowy sporządzone w formie aktu notarialnego.
Kluczowe różnice między tłumaczeniem zwykłym a tłumaczeniem poświadczonym (przysięgłym)
Choć oba rodzaje tłumaczeń mają na celu wierne oddanie treści oryginału w języku docelowym, różni je kilka kluczowych elementów:
- Status prawny: tylko tłumaczenie poświadczone ma moc urzędową i może być składane w urzędach, sądach czy w różnych instytucjach za granicą.
- Wykonawca: tłumaczenie zwykłe może wykonać każda osoba znająca język obcy, a tłumaczenie poświadczone — tylko tłumacz wpisany na listę Ministerstwa Sprawiedliwości;
- Forma dokumentu: tłumaczenie poświadczone musi zawierać podpis i pieczęć tłumacza;
- Koszt: tłumaczenia poświadczone są zwykle droższe z uwagi na dodatkowe wymogi formalne, które muszą spełniać.
Które tłumaczenie wybrać?
Wybór rodzaju tłumaczenia powinien być uzależniony od celu, jakiemu ma służyć dokument. Jeśli ma on być przedłożony w urzędzie, sądzie, uczelni zagranicznej czy banku, niezbędne będzie tłumaczenie poświadczone. W innych sytuacjach, takich jak tworzenie treści marketingowych czy dokumentów firmowych, w zupełności wystarczy tłumaczenie zwykłe.
Dobrze jest także zasięgnąć informacji u odbiorcy dokumentu, który najczęściej precyzyjnie wskaże, jakiego rodzaju tłumaczenie akceptuje. W razie wątpliwości warto skontaktować się z profesjonalnym tłumaczem (na przykład https://anna-krajewska.pl/), który doradzi najlepsze rozwiązanie.
Dlaczego nie warto oszczędzać na tłumaczeniach urzędowych?
Choć cena tłumaczenia poświadczonego może wydawać się wyższa, jego brak lub błędna forma mogą prowadzić do poważnych komplikacji. Dokumenty nieprzyjęte przez urząd mogą opóźnić cały proces administracyjny, a w skrajnych przypadkach skutkować jego unieważnieniem.
Profesjonalny tłumacz przysięgły zapewnia nie tylko poprawność językową, ale także znajomość terminologii branżowej i formalnej, co znacznie zmniejsza ryzyko nieporozumień i błędów.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Jeśli planujesz tłumaczenie dokumentów, warto pamiętać o kilku rzeczach:
- Czas realizacji tłumaczenia poświadczonego może być dłuższy niż w przypadku tłumaczenia zwykłego; wymaga ono bowiem większej dokładności i spełnienia określonych formalności.
- Niektóre instytucje honorują jedynie tłumaczenia wykonane z oryginałów dokumentów, dlatego przed zleceniem tłumaczenia warto sprawdzić, czy wystarczy kopia, czy wymagany będzie oryginał.
- Tłumaczenia poświadczone (przysięgłe) mają określoną formę (zawierają na przykład adnotacje o stanie dokumentu, o liczbie stron, formie sporządzenia dokumentu). Każdy egzemplarz tłumaczenia musi być spójny, przejrzysty i jednoznacznie wskazywać, z jakiego rodzaju dokumentu został sporządzony.
Konsultacja z doświadczonym tłumaczem pozwoli uniknąć niepotrzebnych opóźnień i zapewni zgodność z wymaganiami formalnymi. Dzięki temu zyskasz pewność, że tłumaczenie zostanie wykonane poprawnie już za pierwszym razem. To także szansa, by uzyskać odpowiedzi na wszelkie pytania związane z procedurą tłumaczenia.