Dług publiczny powstaje, gdy rządy i inne instytucje państwowe wydają więcej pieniędzy niż mają na swoim koncie. W takiej sytuacji muszą pożyczać pieniądze od innych krajów lub od prywatnych inwestorów poprzez emisję obligacji czy też korzystać z kredytów. To prowadzi do narastania długu publicznego, który jest jednym z najważniejszych problemów finansowych dla wielu państw na całym świecie.
Historia długu publicznego
Dług publiczny to pojęcie, które jest powszechnie znane. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, skąd bierze się ten dług i jakie są jego korzenie.
Historia długu publicznego sięga czasów starożytnych cywilizacji. Wtedy rządy brały na siebie odpowiedzialność za wojny oraz budowę infrastruktury i były zmuszone do pozyskiwania środków finansowych na te cele. Pierwszym narodem, który wprowadził system długu publicznego był Rzymianin Juliusz Cezar podczas swojego panowania.
Wraz ze wzrostem potencjału militarnego państw europejskich w XVII wieku zmieniło się podejście do zarządzania finansami kraju. Państwa takie jak Francja czy Anglia coraz bardziej angażowały się w konflikty między sobą a ich kosztowne kampanie wojskowe wymagały dużej ilości pieniędzy od rządów tych krajów.
Znaczący rozwój przemysłu nastąpił dopiero podczas rewolucji przemysłowej – okresu transformacji społeczno-ekonomicznej zapoczątkowanym we Wielkiej Brytanii na przełomie XVIII/XIX wieku . Narody potrzebowały więcej kapitału niż przedtem aby sprostać wyzwaniom wynikającym z nowej ery rozwoju technologicznego .
Współczesne formy emisji obligacji rządowych zostały opracowane w XIX wieku. W tym czasie kraje europejskie brały na siebie coraz więcej zobowiązań finansowych, aby sfinansować rozwój przemysłu i infrastruktury.
W XX wieku dług publiczny stał się narzędziem politycznym wykorzystywanym przez państwa do regulowania gospodarki oraz inwestycji społecznych. Dług ten był często stosowany jako sposób zapewnienia stabilności ekonomicznej dla krajów znajdujących się w trudnej sytuacji.
Ostatnie dziesięciolecia były okresem intensywnego wzrostu zadłużenia publicznego globalnie . Kraje takie jak Grecja, Portugalia czy Hiszpania znalazły się w ciężkiej sytuacji po kryzysach finansowych 2008 roku , co doprowadziło do drastycznych cięć budżetowych a także spadków produkcji .
Dlaczego więc kraje nadal biorą na siebie tak duże ilości długu? Przykład można odnaleźć we współczesnym świecie – pandemia COVID-19 wprowadziła szereg ograniczeń dotykających nie tylko zdrowia ludzkich ale również ich portfeli . Państwa muszą teraz pozyskać dodatkowe fundusze, aby wesprzeć swoich obywateli poprzez m.in. program wsparcia przedsiębiorczości czy bezrobocia .
Inną przyczyną jest brak równowagi między wydatkami a dochodami państwa. Państwo, które wydaje więcej niż zarabia, zmuszone jest do pozyskiwania kapitału poprzez emisję obligacji rządowych lub pożyczek od innych krajów.
Niektórzy ekonomiści argumentują również, że dług publiczny może być wynikiem nieefektywnego stosowania podatków przez rządy oraz niskiej produktywności gospodarczej kraju .
Warto jednak pamiętać o tym ,że zadłużenie to narzędzie służące do finansowania rozwoju i inwestycji . Dług publiczny może wpłynąć na wzrost PKB w perspektywie długoterminowej. Kraje takie jak Japonia czy USA mają najwyższe stopy zadłużenia ale jednocześnie są mocnymi graczami na arenie globalnej.
Podsumowując – historia długu publicznego sięga wieków i ma swoje korzenie w potrzebie finansowej państwa . Współczesne formy emisji obligacji zostały opracowane już XIX wieku a dzisiaj stanowi on jeden ze sposobu regulacji gospodarki kraju. Ostatnie lata pokazują nam niestety jak dużym problemem dla wielu krajów stało się ich wysokie zadłużenie ale warto też pomyśleć o potencjalnych korzyściach płynących z jego odpowiedzialnego użytkowania.
Wezwanie do działania: Zapoznaj się z artykułem na stronie Exposs.pl, aby dowiedzieć się więcej o tym, skąd bierze się dług publiczny.
Link tagu HTML do: https://www.exposs.pl/.
